Verdeling van het pensioen

Sinds 1995 is de Wet Verevening Pensioenrechten (WPV) van kracht. Deze wet werd in het leven geroepen omdat scheidingen vaak oneerlijk verliep als het om de pensioenrechten ging. De man werkte en bouwde pensioen op, de vrouw was thuis voor de kinderen en bouwde geen pensioen op en bleef na de scheiding misdeeld achter omdat de man zijn hele pensioen mocht houden. De WPV maakte hieraan een einde en regelt de manier waarop het pensioen moer worden verdeeld bij een echtscheiding. In officiële termen heet die verdeling verevening.
De wet bepaalt dat je bij een scheiding van na 1 mei 1995 recht heb op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen, tenzij je dat expliciet hebt uitgesloten in de huwelijkse voorwaarden.

Als je voor 1 mei 1995 huwelijkse voorwaarden hebt gemaakt waarin pensioen niet in de gemeenschap valt, dan bestaat toch het recht op verevening van pensioen, tenzij je er expliciet afspraken over hebt gemaakt. Alleen huwelijkse voorwaarden die na 1 mei 1995 zijn opgemaakt en afspraken in een convenant kunnen in feite pensioen verevening nog uitsluiten.
Veel mensen denken ten onrechte dat de wet ervoor zorgt dat je de helft van iemands hele pensioen krijgt. Te verdelen valt echter alleen het bedrag dat tijdens een huwelijk is opgebouwd. Iemand die al veertig jaar werkt en pensioen opbouwt en nog maar tien jaar getrouwd is, houdt het opgebouwde pensioen over de eerste dertig jaar gewoon zelf en deelt het pensioen uitsluitend over die tien jaar.

Echtscheidingen voor 27 november 1981
De WVP geldt ook voor scheidingen die voor 27 november 1981 plaats hebben gevonden, maar dan moet je wel voldoen aan de volgende criteria:

• Het huwelijk moet minimaal achttien jaar hebben geduurd.

• Tijdens het huwelijk war er tenminste een kind jonger dan eenentwintig van (een van beide) echtgenoten.

• Er is geen compensatie verleend voor het ontbreken van pensioenopbouw.

• De scheiding moet voor 1 mei 1997 aan het pensioenfonds zijn gemeld.

Echtscheidingen tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995
Is de echtscheiding tussen 27 november 1981 en 1 mei 1995 ingeschreven, dan is het zogeheten Boon/Van Loon-arrest van toepassing. De Hoge Raad besloot dat de opgebouwde rechten tot de datum van de scheiding moesten worden gedeeld. Het addertje onder het gras is echter dat het alleen opgaat als je in gemeenschap van goederen was getrouwd.

Aan pensioen verevening zijn verschillende regels verbonden:

• Pensioen ontvang je pas als degene die het pensioen opbouwt vijfenzestig wordt. Een minpunt is dat als het pensioen minder dan 285 euro per jaar bedraagt er helemaal niets wordt verevend. Soms is er conversie mogelijk met het bedrag waarop je op het moment dat de ander vijfenzestig wordt, recht heb zonder zelf al pensioen gerechtigd te zijn.

• Heb je allebei een pensioen opgebouwd, dan vind de verdeling per opgebouwd pensioen plaats. Dit als je daar geen andere afspraken over heb gemaakt in de huwelijkse voorwaarden.

• Is degene die pensioen opbouwt al vijfenzestig op het moment van scheiding, er wordt er dus al pensioen uitgekeerd, dan heb je recht op verevening.

• Overlijdt degene die het pensioen opbouwt voordat hij of zij vijfenzestig is , dan ontvangt de ander het volledige pensioen.

• Overlijdt degene die het pensioen opbouwt na zijn of haar pensioen dan heeft de ander recht op het volledige bedrag.

• Alleen de pensioenen die onder de Pensioen en Spaarfondsen wet vallen kunnen worden verevend.

De Pensioenfondsen zijn verplicht mee te werken aan de verdeling van de pensioenrechten. Het kan gebeuren dat je ex de benodigde gegevens niet wil geven, hoewel dit wel wettelijk verplicht is. Als dit gebeurd zit er niets anders op dan een advocaat te nemen en naar de rechter te stappen. Je maakt aanspraak op de verevening tot op het moment van de scheiding. Als de ander in de jaren na de scheiding meer gaat verdienen telt dit niet mee in de verevening.

Verdeling pensioen buiten de wet om.
Volgens de WVP mag je van de standaard verevening afwijken als je daar afspraken over maakt in de huwelijkse voorwaarden of het convenant. Je kunt bijvoorbeeld wanneer je jarenlang hebt samengewoond en daarna pas bent gaan trouwen, een andere, vaak langere periode voor verdeling te kiezen. Je kan ook kiezen om af te wijken van de fifty-fifty verdeling en een ander verdeel percentage toepassen. Je kan er ook voor kiezen om het pensioenrecht nu al uit te betalen en af te kopen. Je moet hierbij wel in gedachte houden dat er dan belasting betaald moet worden. De wettelijke regeling voor de standaard verevening is wel belasting vrij, bij afwijkende afspraken kun je te maken krijgen met aanslagen en aftrekposten.

Nabestaandenpensioen en echtscheiding
In de WVP is geregeld dat bij echtscheiding de partner van de pensioen-opbouwer recht heeft op een nabestaandenpensioen. Na echtscheiding wordt het nabestaandenpensioen omgezet in een zogeheten bijzonder nabestaandenpensioen. De hoogte van dit pensioen is afhankelijk van de duur van het huwelijk, na echtscheiding wordt bij een eventueel volgend huwelijk geen volledig nabestaandenpensioen meer opgebouwd. Op het totale nabestaandenpensioen wordt immers het pensioen gedeelte dat een ex krijgt in mindering gebracht.
Het nabestaandenpensioen bedraagt zeventig procent van het ouderdomspensioen.