Scheiden en zwangerschap

Je staat op het van scheiden wanneer blijkt dat je vrouw zwanger is. Wat moet je dan doen? Heeft de vader dan recht op een omgangsregeling? Moet hij alimentatie betalen? En wat nu als de hij beweert dat hij niet de vader is? Of als de vrouw het vaderschap van de man ontkent?

Zwangerschap tijdens het huwelijk
In de wet wordt het volgende gezegd. Een kind dat tijdens een huwelijk wordt geboren heeft de echtgenoot als vader. Afgezien van adoptie, ben je moeder als het kind uit je lichaam geboren is. Een echtgenoot wordt dus gezien als de verwekker van het kind. Is hij niet de verwekker, maar heeft hij ingestemd met een daad die de geboorte van een kind ten gevolgen heeft gehad, dan wordt hij nog als vader beschouwd. Onder instemming met een daad wordt overigens niet alleen seksuele gemeenschap maar ook zaken als kunstmatige donorinseminatie, partnerruil of prostitutie verstaan. Vader ben je automatisch als je een kind hebt erkend, het vaderschap gerechtelijk is vastgesteld of als je een kind hebt geadopteerd.

Zwangerschap tijdens de scheiding
Bij scheiding staat her volgende in de wet. Een kind dat voor de 307de dag nadat je gescheiden van elkaar bent gaan leven wordt geboren, heeft de ex-man als vader, tenzij de moeder in de tussenliggende tijd is hertrouwd. Aan dit automatisme is te ontsnappen door zowel de vader als de moeder.

De vrouw ontkent het vaderschap van haar aanstaande ex
De moeder kan door een verklaring af te leggen bij een ambtenaar van de burgerlijke stand, ontkennen dat een kind dat binnen 306 dagen uit haar is geboren, na het gescheiden gaan leven, het kind is van haar ex-man. De verklaring moet wel binnen een jaar na de geboorte van een kind worden afgelegd.

De man ontkent het vaderschap
Een man kan alleen ontkennen vader van een kind te zijn door een verzoek tot ontkenning van het vaderschap bij de rechter in te dienen. Ook dat moet gebeuren binnen een jaar nadat hij te weten is gekomen dat zijn kind geboren is. Zolang iemand nog officieel als vader te boek staat, is alimentatie verplicht. Wanneer de rechter bepaalt dat de man de vader niet is, kan hij de kosten voor het levensonderhoud van een kind niet terugeisen. Eens betaald, blijft betaald.

Gerechtelijke vaststelling vaderschap
Een andere regel is de zogeheten gerechtelijke vaststelling van het vaderschap. In feite is dit de laatste mogelijkheid om het vaderschap te laten vaststellen door de rechter. Wanneer kun je een beroep doen op deze regel? Bijvoorbeeld wanneer de verwekker weigert een kind te herkennen, terwijl moeder en/of kind dat wel van hem verlangen. De rechter kan de man met andere woorden dwingen een vaderschapstest te ondergaan. De rechter kan dwang opleggen wanneer de moeder heeft geweigerd de vader toestemming tot herkenning te geven en het kind later toch een officiële familieband wil. Een erkend kind zal in zo'n geval ook kunnen delen in de nalatenschap van de vader. Als onder dwang blijkt dat de man de vader is, is hij verplicht in het levensonderhoud van het kind te voorzien en moet hij dus alimentatie betalen.

Hoe oordeelt een rechter?
Een rechter verklaart een verzoek tot herkenning van het vaderschap gegrond als de man niet de vader van het kind kan zijn, bij bijvoorbeeld door een verblijf in het buitenland, of als in de periode waarin het kind is verwekt er geen gemeenschap met de moeder heeft plaatsgevonden. Ook kan een rechter het verzoek gegrond verklaren als de vader en moeder in die tijd gescheiden hebben geleefd, tenzij er feiten bestaan die het mogelijk maken dat de man de vader van het kind is.

De rechtbank zal een verzoek tot herkenning van het vaderschap niet toewijzen als de man heeft ingestemd met seksuele gemeenschap die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad.

De man blijkt een kind te hebben bij zijn vriendin
Het is tegenwoordig ook mogelijk in de wetgeving dat een getrouwde man ook een kind bij een andere dan zijn eigen vrouw kan erkennen, als de rechtbank heeft vastgesteld dat er tussen deze man en de moeder van het kind een band bestaat of heeft bestaan die in voldoende mate met het huwelijk op een lijn te stellen is.

De bewijslast
Veel komt neer op de bewijslast. Wie zwanger is van een aanstaande ex en niet wil dat hun kind straks omgang heeft met een weggelopen vader, zal van de rechter alleen gelijk krijgen als hij het niet in het belang van het kind acht de vader te zien.